نگره ژانر و سینمای ایران: ژانرهای بی مخاطب

تکه ای از مقاله “ژانرهای بی مخاطب” منتشر شده در شماره ۳ نشریه سینما-چشم به سردبیری پرویز جاهد … بحث ژانر به این ترتیب جایی است که خواست بیننده، خواست فیلمساز و خواست جامعه (فشارهای صنعت فیلمسازی و دولت بر فیلمساز و تماشاگر) با هم تلاقی می‌کنند. به این ترتیب فیلم‌های متعلق به یک ژانر یا موج سند‌های مهمی هستند برای بررسی کنش متقابل همه این عوامل. برابر آنچه تا هم اینجا گفتیم، روشن است […]

تعریف سینمای مستند در نوشته‌های دیوید بُردوِل، رابین وود و کریستین متز

مقدمه نوشته ای در این باره که باید از تعریف های سینمای مستند سخن گفت، نه تعریف آن تعریفِ تعریف این روزها بیش از هر زمان دیگری می‌شنویم که علت نابسامانی اوضاع در فلان حوزه بخصوص این است که تعریفی (یا تعریف روشنی) از آن نداریم. احساس نیاز به تعریف گویی نیاز به امنیت است، به تکیه‌گاه ثابت و قابل‌اطمینانی که بتوانی به آن چنگ بزنی و از غرق شدن در واقعیت متلاطم و دائماً […]

نقدی بر دیدگاه‌های رابین وود

نوشته‌ای که ترجمه‌اش را می‌خوانید معرفی و نقد آخرین کتاب رابین وود با عنوان سیاست جنسی و فیلم روایی است، امّا نویسنده بر تناقضاتی در نوشته‌های وود انگشت می‌گذارد که درباره بیشتر آثار دیگر او نیز صادق است. علاقه‌مندان نظریه سینمایی در ایران با نوشته‌های وود آشنایی دارند؛ گمانم انتشار مقاله‌هایی از این دست نیز برای آشنایی آن‌ها با انتقاداتی که به کار او وارد شده، لازم و مفید است. درغیر این صورت ممکن است […]

مقاله ای از کریستین متز درباره صدا در سینما: ابژه شنیداری

درباره جوهرباوری بدوی یک جور سوبستانسیالیسم (جوهرباوری) بدوی داریم که ریشه‌های عمیقی در فرهنگ ما (و بدون شک در فرهنگ‌های دیگر نیز، اما نه در همه فرهنگ‌ها) دارد. این سوبستانسیالیسم با جدیت تمام کیفیت‌های اولیه را که فهرست اشیاء (جوهرها) را می‌سازند و کیفیت‌های ثانویه را که عبارتند از کیفیاتی که به این اشیاء قابل اطلاقند، از یکدیگر تفکیک می‌کند. این مفهوم در تمامی سنت فلسفی غرب، از مفاهیمی که دکارت و اسپینوزا پیش نهادند […]

مختصری درباره حمید نفیسی، نویسنده کتاب “تاریخ اجتماعی سینمای ایران”

کتابی از جامعه درازمدّت بار دیگر کتاب مهمی درباره ما و بخشی از فرهنگ ما به زبان انگلیسی و در خارج از کشور منتشر شده است. کتاب تاریخ اجتماعی سینمای ایران که حمید نفیسی آن را نوشته و سه جلد از چهار جلد آن تا کنون منتشر شده است، بی‌تردید کتاب مهمی است. کتاب را نخوانده‌ام، امّا به خودم اجازه می‌دهم با توجه به شناختی که از نویسنده آن دارم، و با توجه به موضوع […]