مقایسه با پاراجانف، دریچه‌ای برای شناخت بهتر سینمای علی حاتمی

کولاژهای ناخواستهعلی حاتمی و علاقه‌اش به فرهنگ گذشته این سرزمین، بی‌اختیار انسان را به مقایسه او با سرگئی پاراجانف وا می‌دارد. در کتاب معرفی و نقد فیلم‌های علی حاتمی (غلام حیدری، انتشارات دفتر پژوهش‌های هنری، ۱۳۷۵)، احمد طالبی‌نژاد نام مقاله‌اش را گذاشته است “سایه نیاکان فراموش شده” که اشاره آشکاری است به پاراجانف و فیلم مشهور او سایه‌های نیاکان فراموش‌شده ما، امّا در خود مقاله هیچ اشاره‌ای به پاراجانف نشده است. امّا این مقایسه، البته […]

آربی آوانسیانِ مستندساز

یادداشتی بر فیلم لبئوس ملقب به تادئوس آربی آوانسیان را با کارهای تئاتری او و فیلم چشمه می‌شناسیم و کمتر کسی است که بداند او فیلم مستند هم ساخته است. حتی اگر به کتاب “فرهنگ فیلم‌های مستند سینمای ایران” (مسعود مهرابی) مراجعه کنید، نامی از فیلم مستند “لبئوس،‌ ملقب به تادئوس” که در سال ۱۳۴۶ ساخته شده نمی‌یابید. البته این امر بیش از آنکه تقصیر مؤلف کتاب یادشده باشد، از شرایط تولید غیرعادی فیلم ناشی […]

روزنامه ارمنی‌زبان "آلیک" هشتادساله شد

این روزها وقتی برخی آشنایان پرس‌وجو می‌کنند که “نیستی” و من در پاسخ توضیح می‌دهم که در یک مجله ارمنی‌زبان مشغولم، هنوز اسم مجله‌مان را نگفته، می‌گویند “آلیک؟” و من حرصم می‌گیرد چون با “آلیک” مخالفم، چون مجله‌ای که در آن کار می‌کنم، “هویس”، می‌خواهد چیزی باشد متفاوت با “آلیک”. “آلیک” روزنامه‌ای است ارمنی‌زبان که از سال ۱۳۱۰ در تهران منتشر می‌شود. در آغاز مدتی ماهنامه و هفته‌نامه بوده است و از سال ۱۳۴۱ به […]

بازسازی زندگی ارامنه در رمان "چراغ‌ها را من خاموش می‌کنم"

رمان چراغ‌ها را من خاموش می‌کنم، علاوه بر ارزش‌های ادبی و هنری خود‌، از این نظر نیز حائز اهمیت و شایسته بررسی است که نخستین رمان فارسی است که به دست نویسنده‌ای ارمنی نوشته شده، ماجراهایش در محیطی ارمنی‌زبان می‌گذرند و یکی از تم‌هایش مناسبات یک جامعه قومی بسته با جامعه بزرگ محاط بر آن است. در این نوشته کوتاه می‌کوشم از دو جهت این مسأله را بررسی کنم؛ از جهت توفیق نویسنده در بازسازی […]