فارسی را در چندسالگی آموختم؟

این که فارسی زبان دوم من بوده، روی زبان نوشتاری‌ام چه تاثیری داشته است؟ تازگی‌ها این پرسش برایم جدّی‌تر شده که کی فارسی یاد گرفته‌ام و این که زبان ارمنی که پیش از آموختن زبان فارسی تنها زبانی بوده که با آن با اطرافم مراوده داشته‌ام، چه تاثیری روی توانایی‌های زبانی کنونی‌ام، مشخص‌تر زبان فارسی نوشتاری‌ امروزم، داشته است. مسلماً از سن بسیار پایین در معرض زبان فارسی‌ای که از رادیو پخش می‌شده بوده‌ام. پدر […]

نگاهی به کتاب “چراغ‌ها را من روشن می‌کنم” نوشته شهلا زرلکی از منظر مضمون‌های ارمنی

خانم نوراللهی و شطیط غیب می‌شوند بیش از یک دهه پیش از این، خواندن رمان‌های یک روز مانده به عید پاک و مدّتی بعد چراغ‌ها را من خاموش می‌کنم برایم حادثه هیجان‌انگیزی بود. کسی پیدا شده بود، که همان حرف‌های تو را درباره جایگاه ارامنه در جامعه بزرگ ایرانی و نگرش آن‌ها به خود می‌زد، و مهم این که به فارسی این حرف‌ها را می‌زد. این حرف‌ها چه بودند؟ شاید بتوان مجموعه موضوعات مربوط به […]

درباره نمایشگاه “ارمنیان ایران” در خانه هنرمندان: عشق فهرست

هفته گذشته در تالارهای طبقه همکف خانه هنرمندان نمایشگاهی برگزار بود با عنوان “ارمنیان ایران”. به همت موسسه ترجمه و تحقیق هور، عکس‌ها، مشخصات و تصویرِ آثار ده‌ها هنرمند ارمنی که در تاریخ نقاشی، سینما، مجسمه‌سازی، گرافیک، معماری و موسیقی این مملکت نقشی داشته‌اند برای اهل فرهنگ به نمایش گذاشته شده بود. می‌دانیم مارکو گریگوریان نقش مهمی در ورود هنر مدرن به ایران داشته، سینما را آوانس اهانیان (اوگانیانیس) به ایران آورده  و معمار بناهای […]

بازسازی زندگی ارامنه در رمان "چراغ‌ها را من خاموش می‌کنم"

رمان چراغ‌ها را من خاموش می‌کنم، علاوه بر ارزش‌های ادبی و هنری خود‌، از این نظر نیز حائز اهمیت و شایسته بررسی است که نخستین رمان فارسی است که به دست نویسنده‌ای ارمنی نوشته شده، ماجراهایش در محیطی ارمنی‌زبان می‌گذرند و یکی از تم‌هایش مناسبات یک جامعه قومی بسته با جامعه بزرگ محاط بر آن است. در این نوشته کوتاه می‌کوشم از دو جهت این مسأله را بررسی کنم؛ از جهت توفیق نویسنده در بازسازی […]

یک روز مانده به عید پاک، نوشته زویا پیرزاد

معضل رفتار تعصب‌آمیز نسبت به ازدواج‌ مختلطزویا پیرزاد با کتاب چراغ‌ها را من خاموش می‌کنم مشهور شد. یکی از علل موفقیت این کتاب بازسازی زندگی یک اقلیت قومی (ارامنه) در یکی دو دهه پیش از انقلاب در شهر نفتی آبادان است و جذابیتی که فضاهای این شهر متجدد و محیط‌های خانوادگی و شیوه زیست ارامنه برای خواننده فارسی‌زبان امروزی دارد. در آن کتاب پیرزاد مسائلی مانند عشق ممنوع یک زن خانه‌دار و رابطه ارامنه با […]