بحثی درباره برخورد نادرست منتقدان به هنر عامهپسند ریموند دورگنات همان طور که در بحث ستارههای سینما گفتیم، نقد آکادمیک غالباً خود را در موقعیتی مییابد که میخواهد به خصوصیات سبکی یک فیلم (برش، زاویههای دوربین، و غیره) فینفسه چنان جلوههای هنریای نسبت دهد که سرمنشاءشان خیلی سادهتر از اینهاست. این سرمنشاء مشارکت تماشاگر در تجربیات شخصیتهای بخصوص در مخمصهها و گرفتاریهای بخصوص و نگرانی او برای آنهاست. یک رابطه همدلی-همدردی ساده ــ که همان […]
دسته: نظریه
یادداشتهایی درباره پرسش “سینمای مستند چیست؟”
این روزها بیش از همیشه مستند میبینیم. البته این حرفی به شرطی درست است که درکمان را از “مستند” به کلی تغییر دهیم و آن را دیگر نه به عنوان اثر هنری جدا از پیرامون، بلکه تصویرهایی پراکنده در دوروبرمان، در این یا آن کانال تلویزیون و در اینترنت بدانیم، که شبیه اینستالیشن تماشایش میکنیم، نه در سالنی که زمان ورود و خروجش مشخص شده و نه به عنوان داستانی با شروع و پایان مشخص، […]
مقاله ای از ریموند دورگنات درباره بازیگری
ظرافت در برابر شور نزدیکترین خویشاوند سینما در میان هنرها نه ادبیات، که تئاتر است. سینما و تئاتر هر دو “هنرهای بازیگری” هستند، در هردو کنشها توسط بازیگران انسانی تکرار میشود . در تئاتر، بازیگران آشکارا عوامل اصلی کارند؛ همراه نمایشنامهنویس و کارگردان، مؤلفان مشترک اثرند. اما نقد فیلم تخصصی به ندرت به تحلیل بازیگری پرداخته است؛ نگره مؤلف کارگردان را مستبد بزرگی میداند که بازیگران در بهترین حالت تنها سربازان بیارادهای هستند که به […]
قصّه در برابر رمان: ریموند دورگنات
داستان سامسون و دلیله در عهد عتیق کتاب مقدس به اندازهای مختصر است که هیچ ناشری آن را حتی به عنوان طرح خلاصه یک رمان نمیپذیرفت. به خاطر همین اختصار و کوتاهی است که شخصیتپردازی آن بسیار سردستی و مبهم است، به “انگیزهها”ی اعمال آنها هیچ توجهی نشده و داستان در کلیت خود فاقد هرگونه جزئیات قانعکننده است، یا درستتر این است که بگوییم اصلاً فاقد هرگونه جزئیاتی است. همین خلاصه داستان، در دست سه […]
بازیگری برای فیلم و نقد آن
داستان از اینجا آغاز شد که رضا کیانیان درمقالهای نوشت منتقدان ما بازیگری را نقد نمیکنند و به بیان یکی دو جملهای در پایان نقد خود در ستایش یا ابراز ناخرسندی از بازی بازیگران اکتفا میکنند. او بر نقطه حساسی انگشت گذاشته بود. هرچند اکنون میتوانم بگویم این توقع که در نقد هر فیلمی باید با تفصیل به بازیها پرداخت، انتظار نادرستی است و ریشه در سوءتفاهمهایی درباره نقدفیلم و چیستی سینما هر دو دارد […]